Kazimierz Stary (ur. 1114, zm. 26 maja 1189 w Płocku) - król Polski w latach 1166 - 1189, bratanek Krystyna Zdobywcy. Objął władzę w wieku 52 lat, jako najstarszy członek dynastii Mazowieckich. Z wykształcenia był doskonałym teologiem i uczonym.
Rok po objęciu władzy narodziła mu się córka Gertruda, która dzięki zmianie prawa dziedziczenia została jego następczynią na polskim tronie (zmiana praw miała miejsce w kwietniu 1178 roku). 30 maja 1172 roku narodziła mu się druga córka - Elżbieta. W trakcie swego panowania Kazimierz zjednoczył wszystkie ziemie polskie walcząc z Pomorzem oraz Niemcami. To do niego na służbę przychodzi Kinga znana jako Dziewica Cieszyńska. Ze względu na swój zaawansowany wiek, otrzymał przydomek Stary. Zmarł w wieku 75 lat na zawał serca.
Rządy nad Polską[]
W 1166 r. władzę nad Polską przejmuje bratanek, pięćdziesięcioletni Kazimierz, syn Bartosza. By zachęcić do siebie wasali wyprawił ucztę i w 1168 r. wypowiedział wojnę królowej Annie Sprawiedliwej z Pomorza o gród w Wyszkowie na Ziemi płockiej, który przestał być warownią polską po podziale Trójmonarchii. Po zdobyciu Wyszkowa i Szczecina armie królewskie ruszyły na poszukiwania oddziałów pomorskich. Te stacjonowały w Warnowii. Polscy wojowie wygrali z nimi bitwę pod Warznem w 1170 r. Wystarczyło to władczyni do poddania się i zwrócenia zamku.
II rebelia piastowska []
W 1171 r. książę małopolski Świętopełk z Brzozowa rozpoczyna rebelię. Ma ona na celu osadzenie na polskim tronie najstarszego z synów Karola I, Odona. Do buntu dołączają się hrabina cieszyńska Agnieszka Piast, księżna kujawska Wolisława Sieradzka i biskup Przemysław, władający górnym Śląskiem. Korzystając z braku organizacji pośród buntowników, Kazimierz rozgromił osamotnione wojska z Cieszyna pod Krakowem, a także Kujawskie pod Kaliszem. Następnie lojaliści skierowali się w stronę Ziemi czerskiej, obleganej przez główne siły buntowników. Oportuniści zostali pokonani pod Grojcem. Potem pod czeskim Kłodzkiem zniszczył armię biskupa Śląskiego, która była ostatnią buntowniczą armią. W 1172 r. do rebeliantów dołącza małoletnia Wszebora z Wielkopolski, jednakże nie jest w tym momencie zmienić czegokolwiek i dochodzi do pokonania Świętopełka.
Ostateczna konsolidacja i Kinga Dziewica []
W 1175 r. najechał na kontrolowany przez osłabione Niemcy Dolny Śląsk. Po zdobyciu tejże prowincji i Litomierzyc w 1177 r. królowa Walpurga poddaje się.
W 1181 r. Kazimierz postanawia zdobyć ostatnią de iure polską prowincję jaką jest kontrolowany przez Pomorze Lubusz. Do króla przybywają wieści, że w Cieszynie pojawiła się Kinga, młoda chłopka w zbroi, gotowa służyć mieczem w
czasie wojny. Król razem z nią rusza do Ziemi lubuskiej, prowadząc armię.
Pod koniec roku pada gród w Lubuszu. Następnym krokiem wojsk polskich jest pokonanie wojsk pomorskich pod Pyrzycami w 1182 r. Po osiągnięciu zwycięstwa wojska polskie ruszyły z powrotem do Lubusza, by całkowicie okupować tę prowincję. Pod koniec roku Ziemia Lubuska jest pod całkowitą kontrolą Kazimierza. Następnie armia Polska rusza na Szczecin i w 1184 r. zdobywa go. Wystarcza to by królowa Anna Sprawiedliwa przekazała Lubusz Polsce.
W 1189 r. Kazimierz umiera dręczony długotrwałym stresem.
Rodzina[]
Żoną Kazimierza była niejaka Rycheza, z którą doczekał się dwóch córek:
- Gertruda (ur. 1167, zm. 1207) - królowa Polski w latach 1189 - 1207.
- Elżbieta (ur. 1172, zm. 1244) - żona księcia Braniboru, Uściech Piasta.
Władcy Polski | |
---|---|
Piastowie | książęta Polan: Chościsko • Piast wielcy książęta Polan: Siemowit Okrutny królowie Polski: Masław I Święty • Mieszko I • Masław II Półręki • Janko Nieprawy • Mieszko II Wielki • Karol |
Mazowieccy | Krystyn I Zdobywca • Kazimierz I Stary • Gertruda I • Wielisław I • Wielisław II Śmiały • Stefan Wielki • Gierołt I • Paweł I • Paweł II • Gierołt II • Boguchwał Śmiały • Zwinisława Okrutna |
Lubomelscy | Mirosław Bratobójca • Jacek Mądry • Miłobrat Szalony • Krystyn II Wielki • Kazimierz II • Kazimierz III • Krystyn III • Helena I • Scholastyka I • Wolisława Zjednoczycielka • Gertruda II |