Bulughan I Okrutny (1373 - 1429) - chan Węgier i Serbii w latach 1408 - 1429 i chan Peczu od 1393 do 1429 r. z dynastii Jochidów.
Biografia[]
Bulughan urodził się w 1373 r. w Peczu. Jego ojcem był Khudu, władca Peczu, jednego z kilku chanatów powstałych w Kotlinie Panońskiej w wyniku upadku na tych ziemiach potęgi i władzy Złotej Ordy. Khudu tuż przed śmiercią zawarł alians z chanem Węgier, Franciszkiem, na mocy którego to Bulughan miał przejąć tron. Kiedy jednak stary władca Peczu zmarł, jego syn, będąc nowo koronowanym władcą, odnowił sojusz, przy czym to jego najstarszy syn, Toghtoga, miał tym razem zasiąść na tronie. Kiedy to wreszcie się stało w 1399 r., to Bulughan właśnie sprawował rzeczywistą władzę nad Węgrami i od 1404 r. Serbią, podczas gdy małoletni chan był zaledwie marionetką. Kiedy zmarł w 1408 r., możni węgierscy sami poprosili Bulughana o przejęcie tronu i zjednoczenie kraju Madziarów z Chanatem Peczu, na nowo wprowadzając państwo węgierskie do Kotliny Panońskiej. W związku z tym rok 1408 uważa się za koniec państwa węgierskiego na uchodźstwie.
Całe panowanie Bulughana minęło na próbach ustanowienia stabilnej, silnej władzy na opanowanych przez siebie ziemiach. Stosował w tym celu wyjątkowo okrutne sposoby - tego możnowładcy madziarscy nie spodziewali się, wybierając Mongoła na swego władcę. Ten bowiem nie miał żadnej litości dla swoich wrogów i zdławił wszelkie ślady oporu, zyskując przydomek "Okrutny". Dzięki niemu ustabilizowane i dysponujące silną władzą chana państwo węgierskie zaczęło na nowo stanowić siłę, z którą inne państwa Panonii musiały się liczyć. Bulughan zmarł w 1429 r., dzieląc swe tytuły między dwóch synów: starszy, Chulgetei, został chanem Węgier, a młodszy, Hulegu, władcą Serbii.
| Władcy Węgier | |
|---|---|
| Chanat Węgier | Arpadowie: Almos Wielki • Árpád I Sprawiedliwy • Linütika I • Árpád II Otyły • Linütika II • Levente I Błogosławiony • Gyula I Nieprawy • Levente II Wielki • Levente III Wielki • Levente IV Zapolyowie: Karol I • Fryderyk Śmiały • Kálmán Wielki Vajlok: Bartłomiej • Csongor Nieprawy Zapolyowie: Ferdynand Ajtbajowie: Zoltán • Izaak • Sylwester Wygnaniec Vajlok: Augustyn Zapolyowie: Karol II • Antoni I Ógjallowie: Gazsi I Vajlok: Zsolt • Gyula II Okrutny • Jenő • Ádárn Spowiednik Miletyjczycy: Bardas Groźny Arpadowie: Urban Szlachetny • Kacper • Mateusz • Elek Mądry • Domoszló Srogi • Ernest |
| Sułtanat Węgier | Amasidzi: Samir |
| Chanat Węgier | Arpadowie: Antoni II • Gazsi II • Franciszek Jochidzi: Toghtoga • Bulughan I Okrutny • Chulgetei Cichy • Bulughan II |
| Marchia Węgier | Andrássy: Albert II • Jan I • Laszlo V Lubomelscy: Ulászló II Lubomelski |